به گزارش اکو اقتصاد، پلتفرم «یکتابات» ابزاری نوین برای اتوماسیون و هوشمندسازی فروش در دایرکت اینستاگرام است که به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط اجازه می‌دهد بدون نیاز به ادمین، تمام مراحل فروش از معرفی محصول تا ثبت سفارش و پرداخت را در قالب یک سیستم خودکار انجام دهند. مدیران این پروژه در نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، اعلام کردند که مأموریت اصلی آن‌ها ایجاد بستری امن، سریع و کاربرپسند برای فروشندگان ایرانی در فضای غیررسمی تجارت اجتماعی است.
تمرکز بر فروش انسانی در دل فناوری
در این نشست، راحیل محمدی، مدیر توسعه کسب‌وکار یکتابات، با اشاره به اینکه بیش از ۴۰ میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام فعال‌اند و نزدیک به یک میلیون پیج فروشگاهی در آن فعالیت می‌کند، گفت: فرهنگ خرید در اینستاگرام زنده و انسانی است. کاربران ایرانی هنوز دوست دارند تجربه‌ای صمیمی و مستقیم در دایرکت داشته باشند. هدف ما این نیست که فروش را ماشینی کنیم، بلکه می‌خواهیم تجربه انسانی خرید را حفظ و آن را با فناوری تلفیق کنیم.
محمدی در توضیح کارکرد پلتفرم گفت: یکتابات با اتصال به API رسمی اینستاگرام، فرآیند فروش را از زمان دریافت پیام تا پرداخت نهایی خودکار می‌کند. در نسخه فعلی، پرداخت‌ها به‌صورت کارت‌به‌کارت انجام می‌شود، اما به‌زودی درگاه رسمی پرداخت بانکی نیز در سامانه فعال خواهد شد.
وی افزود: فروشندگان با یکتابات می‌توانند ۲۴ ساعته و بدون نیاز به پاسخ‌گویی دستی، فروش داشته باشند. این ابزار با کاهش زمان پاسخ‌گویی و خطای انسانی، ریزش مشتری را به شکل محسوسی پایین می‌آورد.
مدل کسب‌وکار و تمایز رقابتی
در ادامه، علی بهرامی، هم‌بنیان‌گذار یکتابات، ضمن تأکید بر تفاوت این پلتفرم با رقبایی مانند «دیجیفای» و «پادرو»، گفت: ما نمی‌خواهیم کاربر را از دایرکت خارج کنیم. یکتابات در دل اینستاگرام می‌ماند و تجربه خرید را در همان‌جا کامل می‌کند. این همان نقطه‌ای است که کمتر پلتفرمی سراغش رفته بود.
وی اعلام کرد: مدل درآمدی یکتابات فعلاً مبتنی بر فروش اشتراک به فروشندگان است و در آینده با افزایش مقیاس کاربران، امکان گزارش‌دهی مالی و ابزارهای CRM اجتماعی نیز به آن افزوده می‌شود.
امنیت، اعتبار و چالش اعتماد
بهرامی در پاسخ به پرسشی درباره امنیت معاملات گفت: نمی‌توانیم بگوییم هیچ تخلفی در بستر اینستاگرام رخ نمی‌دهد، اما با طراحی مکانیزم‌های گزارش‌دهی و فیلترهای اعتبارسنجی فروشندگان، می‌توانیم تخلفات را به حداقل برسانیم. هدف ما ایجاد توازن بین اعتماد اجتماعی و تجربه دیجیتال است.
وی افزود: یکتابات به دنبال طراحی نشان اعتبار فروشنده (Vendor Badge) است تا کاربران بتوانند تشخیص دهند که با پیج‌های معتبر در ارتباط‌اند.
چالش‌های جدی پیش روی یکتابات
با وجود استقبال از ایده‌ی فروش خودکار در دایرکت، مدیران یکتابات به چالش‌های ساختاری و فنی نیز اذعان کردند.
یکی از چالش‌های اصلی، فیلترینگ و ناپایداری دسترسی به اینستاگرام است؛ موضوعی که بسیاری از کسب‌وکارهای اجتماعی را با خطر از دست دادن ارتباط با مشتریان روبه‌رو کرده است. محمدی در این‌باره به خبرنگار اکواقتصاد گفت: زیرساخت فنی ما به‌گونه‌ای طراحی شده که حتی در شرایط محدودیت دسترسی هم بتواند کار کند، اما واقعیت این است که پایداری بازار سوشال‌کامرس ایران وابسته به تصمیمات کلان در سطح سیاست‌گذاری اینترنت است.
وی همچنین از مشکلات پرداخت‌های غیربانکی و نبود ارتباط رسمی بین پلتفرم‌های فروش اجتماعی و بانک‌ها سخن گفت و تأکید کرد: تا زمانی که درگاه‌های پرداخت رسمی به این فضا متصل نشن، بخش بزرگی از معاملات با ریسک اعتماد و تخلف روبه‌رو خواهند بود.
چالش دیگر، آموزش فروشندگان سنتی است که هنوز به ابزارهای خودکار اعتماد ندارند. یکتابات اعلام کرد برای رفع این مشکل، در حال تهیه‌ی برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای برای صاحبان کسب‌وکارهای خرد است تا بتوانند از این پلتفرم بهره‌برداری مؤثر داشته باشند.
آینده سوشال‌کامرس در ایران
در پایان این نشست، مدیران یکتابات ضمن اشاره به رشد سریع سوشال‌کامرس در ایران، از برنامه‌ی توسعه‌ی قابلیت‌های هوش مصنوعی در پاسخ‌گویی به مشتریان خبر دادند. نسخه‌ی جدید این سامانه قرار است با استفاده از تحلیل لحن و داده‌های رفتاری کاربران، پاسخ‌های شخصی‌سازی‌شده و پیشنهادهای هوشمند ارائه دهد.
به گفته‌ی محمدی، یکتابات قصد ندارد جایگزین فروشگاه‌سازها شود، بلکه می‌خواهد «پل ارتباطی میان فروش انسانی و فناوری» باشد.
وی اعلام کرد: ما باور داریم آینده‌ی فروش در ایران از دایرکت شروع می‌شود. اگر بتوانیم اعتماد، امنیت و سرعت را هم‌زمان بالا ببریم، سوشال‌کامرس می‌تواند به موتور محرک تجارت دیجیتال کشور تبدیل شود.
نشست رونمایی یکتابات بیش از هر چیز نشان داد که بازار اینستاگرامی ایران، با وجود فیلترینگ، هنوز زنده و پویاست و ظرفیت ورود ابزارهای هوشمند را دارد. اما برای تداوم رشد این فضا، نیاز به ثبات اینترنت، نظام پرداخت امن، قوانین حمایتی و فرهنگ‌سازی دیجیتال بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.